Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB), çocukları ve gençleri etkiler ve yetişkinlik döneminde de devamlılık gösterebilir. DEHB, çocuklarda en sık teşhis edilen davranış bozukluğudur. DEHB’li çocuklar hiperaktif olabilirler, tepkilerini kontrol edemeyebilirler ya da dikkatlerini verme konusunda problemler yaşayabilirler. Bu davranışlar, eğitim hayatlarını ve ev içindeki hayatlarını da etkiler.
DEHB, erkek çocuklarda, kız çocuklara kıyasla daha yaygındır. Genellikle, çocuğun dikkatini verme konusunda problem yaşamaya başladığı erken okul döneminde teşhis edilir.
DEHB sahibi yetişkinler; zaman yönetimi, düzenli olma, hedef koyma ve devamlı bir işe sahip olma gibi konularda sıkıntılar yaşarlar. İlişkiler, özgüven ve bağımlılık konularında problemler yaşamaları da olasıdır.
Çocuklarda Semptomlar
Semptomlar üç kategori altında gruplanırlar:
Dikkatsizlik. DEHB’li bir çocukta şunlar görülür:
- Dikkati kolaylıkla dağılır
- Söylenenleri takip etmez ve yapması gerekenleri tamamlamaz
- Dinliyor gibi görünmez
- Dikkat etmez ve basit hatalar yapar
- Günlük aktiviteleri hatırlamaz
- Günlük yapılması gereken şeyleri organize etme konusunda problem yaşar
- Sabit bir şekilde oturmayı gerektiren şeyleri yapmayı sevmez
- Sıklıkla bir şeyler kaybeder
- Hayalperestlik eğilimindedir
Hiperaktivite. DEHB’li bir çocukta şunlar görülür:
- Otururken sıklıkla kıpırdanır, kıvranır ya da yerinde zıplar
- Oturur pozisyonda duramaz
- Sessizce oynama konusunda problem yaşar
- Sürekli hareket halindedir: koşar ya da bir yerlere tırmanır (gençlerde ve yetişkinlerde bu durum, genellikle huzursuzluk/yerinde duramama olarak tanımlanır)
- Aşırı konuşur
- “Motorla çalışıyormuş gibi” sürekli olarak “hareket halindedir”
Dürtüsellik. DEHB’li bir çocukta şunlar görülür:
- Sırasını beklemek konusunda problem yaşar
- Düşünmeden cevaplar
- Diğerlerinin konuşmalarını böler
Yetişkinlerde Semptomlar
Bireyin yaşı ilerledikçe, DEHB semptomları değişiklik gösterebilir. Yetişkinlerde görülen semptomlar arasında şunlar sayılabilirler:
- Kronik gecikme ya da unutkanlık
- Endişe
- Düşük özgüven
- İş yerinde problemler
- Öfke kontrolü problemleri
- Düşünmeden hareket etme
- Madde kullanımı ya da bağımlılığı
- Düzensizlik
- Erteleme
- Kolay hüsrana uğrama
- Kronik can sıkıntısı
- Bir şey okurken odaklanma sorunu
- Ruh halinde gel gitler
- Depresyon
- İlişki problemleri
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder